Ulga dla klasy średniej – kto na niej skorzysta?

Jednym z elementów rewolucji podatkowej wprowadzonej zapisami Polskiego Ładu, staje się tzw. ulga dla klasy średniej. Ma ona na celu rekompensować straty związane z eliminacją opcji odliczenia składki zdrowotnej, czego efektem jest faktyczne zwiększenie kwoty podatku dochodowego. W dzisiejszym artykule przedstawimy opis nowej propozycji taryfy ulgowej. Na czym polega ulga dla klasy średniej i jaka grupa podatników zostanie nią objęta? Czy ulga dla klasy średniej wpływa na sposób rozliczenia z małżonkiem? Kiedy jej stosowanie przestaje się opłacać? Zapraszamy do lektury.

Na czym polega ulga dla klasy średniej?

Ulga dla klasy średniej jest specjalnym narzędziem podatkowym, które pozwala odliczyć określoną kwotę od podstawy opodatkowania. Wartość ulgi ustalana jest w odniesieniu do wysokości osiąganego rocznie dochodu. Za ustalenie prawa do pobierania przez pracownika ulgi podatkowej odpowiada jego pracodawca. Do jego obowiązków należy weryfikacja, czy roczny dochód osoby zatrudnionej nie przekroczy kwoty 133 692 zł. Jest to bowiem próg, od którego opisywana tu ulga przestaje obowiązywać. Problem polega na tym, że osoba korzystająca z ulgi, która zarobi nawet złotówkę więcej, traci prawo do ulgi i będzie musiała zwrócić Fiskusowi otrzymane korzyści z końcem roku podatkowego.

W świetle postanowień wprowadzonych przez Polski Ład ulga dla klasy średniej nie jest prostym mechanizmem. Wymaga świadomej decyzji ze strony podatnika, który musi ocenić swój potencjał do generowania dochodu, aby nie przekroczyć określonej kwoty. Ulga dla klasy średniej obowiązuje wobec każdego rodzaju przychodu ze stosunku pracy, podlegającemu opodatkowaniu w danym miesiącu. Na całkowitą sumę składają się zatem wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, a także cykliczne premie, nagrody finansowe lub świadczenia pozafinansowe. Do masy obliczeniowej w ramach ulgi nie kwalifikują się natomiast dochody z tytułu umów o dzieło i umowy zlecenie, zasiłków, wynajmu mieszkania, emerytur i rent, oraz dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej metodą liniową.

Polski Ład ulga dla klasy średniej – dla kogo jest przeznaczona?

Wiemy już, na czym polega ulga dla klasy średniej i znamy jej podstawowe założenia. Pora odpowiedzieć, które podmioty są uprawnione do korzystania z tej formy preferencji podatkowej. Rząd zdefiniował klasę średnią jako osoby zarabiające od 5 701 do 11 141 złotych miesięcznie (lub od 68 412 do 133 692 złotych rocznie). Oprócz opisanych wcześniej wykluczeń odnośnie do formy dochodu, kryterium kwalifikującym do ulgi staje się przede wszystkim wysokość wpływających na konto środków z tytułu wykonywanej pracy. Dla podatników mieszczących się w tym przedziale kwotowym, ulga dla klasy średniej zostanie naliczona automatycznie, bez konieczności uprzedniego zgłoszenia do pracodawcy lub instytucji państwowych. Istnieje jednak rozbieżność między obowiązkami obydwu stron stosunku pracy. Pracodawca ma obowiązek miesięcznego wyliczania kwot ulgi dla pracowników mieszczących się w stworzonym do tego celu przedziale. Z kolei pracownik powinien samodzielnie pilnować całości dochodu w rozliczeniu rocznym, co jest szczególnie ważne w przypadku uzyskiwania przychodów z wielu różnych źródeł. Ulga dla klasy średniej obowiązuje również wobec przedsiębiorców rozliczających się na podstawie skali podatkowej.

Jak obliczyć ulgę dla klasy średniej?

Pora na odrobinę matematyki i odpowiedź na pytanie, jak obliczyć ulgę dla klasy średniej? Polski Ład wprowadza jasne zasady kalkulacji wartości ulgi, która zależy bezpośrednio od wysokości miesięcznego dochodu. Obliczenie przez pracodawcę ulgi dla klasy średniej następuje według dwóch wzorów:

• (A x 6,68% – 380,50 zł) / 0,17
  dla A wynoszącego co najmniej 5 701 zł i nieprzekraczającego 8 549 zł

• (A x (-7,35%) + 819,08 zł) / 0,17
  dla A wyższego niż 8 549 zł i nieprzekraczającego 11 141 zł

Pod literą A kryją się przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, które są opodatkowane skalą podatkową. Powyższe wzory obowiązują także dla pracownika dokonującego obliczeń w skali roku na potrzebę zaliczki na podatek dochodowy. Do kwot  agregowanych pod oznaczeniem A zaliczają się także składki ZUS, o czym należy pamiętać podczas własnych kalkulacji.

Ulga dla klasy średniej dla przedsiębiorców

W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, ulga dla klasy średniej będzie obowiązywać wyłącznie dla przedsiębiorców rozliczających się zgodnie  z art. 27 ustawy o podatku dochodowym dla osób fizycznych, czyli według skali podatkowej. Limity kwotowe są tutaj takie same jak w przypadku osób osiągających dochody ze stosunku pracy. Kwestią wywołującą spore emocje wśród przedsiębiorców staje się jawna niesprawiedliwość odnośnie do preferencji podatkowych. Osoby zarabiające więcej niż widełki przeznaczone dla klasy średniej nie otrzymają bowiem żadnej rekompensaty za likwidację odliczania składki zdrowotnej. Ulga dla klasy średniej dla przedsiębiorców tworzy swoisty paradoks – okazuje się bowiem, że czasem lepszym sposobem będzie ograniczenie przychodów (dla przedsiębiorców nieznacznie przekraczających górną granicę stosowania ulgi), niż utrata możliwości płynących ze stosowania tego rodzaju preferencji.

Ulga dla klasy średniej rozliczenie z małżonkiem – co warto wiedzieć?

Ulga dla klasy średniej wspólne rozliczenie małżonków wciąż traktuje po macoszemu. W chwili tworzenia tego artykułu Ministerstwo Finansów wciąż nie zdążyło wypracować jednoznacznego rozwiązania problemu, który zastanawia wiele osób. Ze względu na brak innych zapisów dla mechanizmów, jakie obejmuje ulga dla klasy średniej rozliczenie z małżonkiem powinno następować z podziałem całej kwoty wspólnego dochodu na pół. Ustalanie limitu z osobna dla każdego z małżonków powoduje, że jeśli jedno z nich przekroczy wspomniany limit, może stracić prawo do wspólnego rozliczenia. Dlatego coraz częściej pojawiają się głosy o uwzględnieniu w modyfikacjach przepisów Polskiego Ładu doprecyzowania wspólnych rozliczeń na korzyść małżonków. Przykładowo, jeśli jeden z małżonków zarabia 140 tysięcy złotych rocznie, a drugi 60 tysięcy, przy oddzielnym rozliczaniu żaden z nich nie kwalifikowałby się do ulgi dla klasy średniej. Zsumowanie ich dochodu daje kwotę 200 tysięcy PLN, a w podziale na pół – 100 tys. Tym sposobem wspólne rozliczenie uprawniałoby do skorzystania z ulgi, co wygeneruje korzystny wpływ na finanse w małżeństwie.

Kiedy zrezygnować z ulgi dla klasy średniej?

Złożenie wniosku o rezygnację z ulgi stanowi prawo każdego pracownika i przedsiębiorcy, który kwalifikuje się do rozliczeń. Kiedy zrezygnować z ulgi dla klasy średniej? Do najbardziej oczywistych sytuacji należy okoliczność uzyskania podwyżki w pracy, po której pracownik przekroczy górny próg dochodowy. W celu uniknięcia konieczności dopłaty podatku, warto złożyć wniosek o niestosowanie ulgi i odprowadzać pełne zaliczki na podatek dochodowy.